Catechese en Jeugdwerk

TULIP OF DE VIJF THEMA’S 

VAN DE DORDTSE LEERREGELS

Wat de Dordtse Leerregels belijden over vijf belangrijke bijbelse onderwerpen wordt in de Engelstalige wereld ‘the five points of calvinism’, de vijf punten van het calvinisme genoemd. Om deze vijf onderwerpen samen te vatten gebruikt men daar het Engelse woord TULIP (tulp) voor, omdat de vijf letters van dit woord precies de beginletters van de vijf betreffende thema’s vormen:

Total depravity 
(totale verdorvenheid) 
Unconditional election
(onvoorwaardelijk verkiezing)
Limited atonement
(beperkte verzoening)
Irresistible grace 
(onweerstaanbare genade)
Perseverance of the saints
(volharding der heiligen)

Wat wordt hiermee bedoeld?

1. De totale verdorvenheid van zondaren
De Remonstranten zeggen: Als gevolg van de zondeval wordt ieder mens geboren als iemand die ernstig is aangetast door het kwaad van de zonde. Maar wij zijn niet totaal verdorven, want onze wil is niet door de zonde aangetast. Wij hebben nog steeds een vrije wil tot het goede. Wij kunnen er daarom zelf, met behulp van Gods genade, voor kiezen om wel of niet in de Heere Jezus te geloven.
De Bijbel leert: Als gevolg van de zondeval wordt ieder mens geboren als iemand die compleet is aangetast door het kwaad van de zonde. Wij zijn totaal verdorven en daarom is ook onze wil totaal verkeerd. Wij willen niet meer wat God van ons wil. 
Wij kúnnen vanuit onszelf niet in Hem geloven. Daarom zegt de Heere Jezus in Johannes 6:44: ‘Niemand kan tot Mij komen, tenzij dat de Vader, Die Mij gezonden heeft, hem trekke.’
Het is nog veel erger: wij willen vanuit onszelf niet eens in Jezus geloven! En daarom zegt Hij in Johannes 5:40: ‘En gij wilt tot Mij niet komen, opdat gij het leven moogt hebben.’
Ondanks onze totale verdorvenheid eist God toch van jou en mij bekering en geloof! Hij wil dat je door de werking van de Heilige Geest aan Zijn voeten terecht komt om van Hem bekering en geloof uit genade te ontvangen.

2. De onvoorwaardelijke verkiezing door de Vader
De Remonstranten zeggen: God wist voor de schepping al welke mensen in Hem zouden gaan geloven en die heeft Hij uitverkoren.
De Bijbel leert: God heeft zondaren tot het eeuwige leven verkoren. Niet ómdat zij geloven, maar ópdat zij zullen gaan geloven. Zo staat het ook in Efeze 1:4: ‘Gelijk Hij ons uitverkoren heeft in Hem, vóór de grondlegging der wereld (niet: omdat wij waren, maar) opdat wij zouden heilig en onberispelijk zijn voor Hem in de liefde’
Het geloof in de Heere Jezus Christus is geen voorwaarde voor de verkiezing, maar juist het gevolg van Gods verkiezende liefde in het leven van een zondaar.
Tegen de achtergrond van onze totale verlorenheid is Gods verkiezing een oneindig wonder van Zijn genade, want omdat er een verkiezing is, kunnen jij en ik zalig worden.

3. De beperkte verzoening door de Zoon
De Remonstranten zeggen: Jezus is zonder uitzondering voor alle mensen gestorven. Dat is de leer van de algemene verzoening. Hij heeft door Zijn verzoenend lijden en sterven de zonden van alle mensen verzoend. Alleen degenen, die met behulp van hun vrije wil, ervoor kiezen om in Jezus te geloven, zullen daadwerkelijk zalig worden.
De Bijbel leert: Het offer van Christus is zó krachtig, dat de zonden van de hele wereld daardoor verzoend kunnen worden. We noemen dit de algenoegzaamheid van het offer van Christus. Aan de andere kant leert de Bijbel ons dat het offer van de Heere Jezus alléén van kracht is in het leven van allen die door de Vader zijn uitverkoren tot het eeuwige leven. 
In Mattheüs 20:28 lezen we over die beperkte verzoening: ‘Gelijk de Zoon des mensen niet is gekomen om gediend te worden, maar om te dienen, en Zijn ziel te geven tot een rantsoen (losprijs) voor velen.’ Jezus geeft Zijn leven niet over in de dood voor álle mensen; wél voor velen. Degenen die niet in Hem geloven en voor wie Christus dus niet is gestorven, zullen zelf de straf moeten dragen.

4. De onweerstaanbare genade van de Heilige Geest
De Remonstranten zeggen: De Heilige Geest doet er alles aan om ieder mens die het Evangelie hoort aan te sporen dat hij het evangelie zal geloven. Maar de Heilige Geest kan weerstaan worden. Hij kan geen bekering en geloof werken, als wij ons daarvoor niet openstellen en daar niet zélf voor kiezen.
De Bijbel leert: Als de Heilige Geest iemand tot bekering en geloof brengt, werkt Hij altijd onwederstandelijk. Door niets en niemand is Hij tegen te houden. In Psalm 110:3 lezen we: ‘Uw volk zal zeer gewillig zijn op de dag Uwer heirkracht.’ De Heilige Geest zorgt ervoor dat de roep van de Heere een onweerstaanbare kracht geeft. Denk maar aan Zacheüs als hij door de Heere Jezus uit de boom wordt geroepen of aan Saulus van Tarsen als hij op de weg naar Damascus door de Heere wordt tegen gehouden. 

5. De blijvende volharding van de gelovigen
De Remonstranten zeggen: Iemand die écht in Christus gelooft, kan dat geloof weer verliezen en uiteindelijk toch nog voor eeuwig verloren gaan. Je moet volharden en doe je dat niet, dan zul je niet zalig worden. Het volharden van het geloof, is volgens hen afhankelijk van de gelovige zelf.
De Bijbel leert: Wie eenmaal tot een waar geloof in de Heere Jezus Christus komt, zal dit nooit meer verliezen. De Drie-enige God doet immers nooit half werk. De Heere Jezus zegt in Johannes 10:18: ‘En Ik geef hun het eeuwige leven; en zij zullen niet verloren gaan in der eeuwigheid, en niemand zal dezelve uit Mijn hand rukken.’ Die blijvende volharding van de gelovigen is geen excuus om er maar op los te zondigen.

Meer hierover is te lezen in het speciaal voor de jongeren geschreven boekje ‘Graven in een goudmijn’ van ds. G. Kater.

Ook ds. A.C. Uitslag heeft een eenvoudig boekje geschreven over de actualiteit van de Dordtse Leerregels, getiteld ‘Dicht bij Dordt’. Op de achterkant van dit boek staat het volgende vermeld: 
Is geloof een gave van God of de keuze van mezelf? Veel mensen stellen zich die vraag wel eens. Zeker nu de evangelische invloed op de gereformeerde gezindte groot is. De sfeer is belangrijker geworden dan de leer. Dat leidt tot grote geestelijke klimaatveranderingen. De geloofsinhoud verandert. De godsdienstige mens staat steeds meer centraal. Alle nadruk valt op de persoonlijke geloofskeuze van de mens. Wij moeten ons hart openstellen voor Jezus en ons geven aan God. Maar velen lopen hiermee vast. Zij merken bij zichzelf dat ze uit zichzelf niet tot God kunnen komen en ook niet willen komen. Hoe zit dat nu?

Wat bieden de Dordtse Leerregels bij deze vragen dan veel onderwijs en troost! Op een heldere manier wordt daarin de leer van vrije genade uitgelegd. Al lijkt het een oud en taai belijdenisgeschrift, toch is het hoogst actueel. Het behandelt de vragen van het hart.